معماری پست مدرن چیست و چگونه بوجود آمد؟
معرفی معماری به سبک پست مدرن:
پست مدرنیسم یکی از جنجالی ترین جنبش ها در تاریخ هنر و طراحی است که به عنوان پاسخی انتقادی به معماری مدرن در نظر گرفته شد. که طی دو دهه، از حدود 1970 تا 1990، که دهه طراح نامیده میشود بوجود آمد.پست مدرنیسم ایده های جا افتاده در مورد هنر و طراحی را در هم شکست و خودآگاه جدیدی در مورد سبک پست مدرن به ارمغان آورد. معماری پست مدرن واکنشی به سخت گیری ها و محدودیت های معماری مدرن بود. پست مدرنیسم ترکیبی ناپایدار از طراحی های مضحک تا تجملی است و یک سبک بصری هیجان انگیز و چند وجهی را در بر می گیرد واین سبک تنوع و غنای بیشتری را در طراحی ها وارد کرد و به استفاده از عناصر تزئینی و تاریخی توجه بیشتری نشان داد.
هیجان و پیچیدگی پست مدرنیسم در دهه 1980 به اوج خود رسیده بود. با پایان یافتن «دهه طراح» و رونق اقتصاد جهانی، پست مدرنیسم به سبکی مصرف گرا و کلیشه ای تبدیل شد. در نهایت این خنثی کردن جنبش پست مدرن بود. پست مدرنیسم زیر بار موفقیت خود، همراه با عزت نفس ناشی از آن، فروپاشید. با این حال، در قرن بیست و یکم ما هنوز تأثیرات آن را احساس می کنیم. این سبک روشی جدید برای نگاه کردن به دنیای امروزی به ما داد و سبکی است که دوباره احیا خواهد شد.
تفاوت مدرن و پست مدر چیست؟
به گفته هاپکینز، برای درک درست معماری پست مدرن، ابتدا باید معماری مدرن را درک کرد. او توضیح میدهد: «مدرنیسم احتمالاً به عنوان تلاش معماربرای توسعه سبکهای معماری که روح جدید مدرنیته را منعکس میکند، درک میشود.
هاپکینز میگوید: «معماری بهعنوان راهی برای ایجاد دنیای برابرتری از طریق ساخت چیزهایی مانند تعداد زیادی مسکن، بیمارستانها، مدارس و کتابخانههای جدید تلقی میشد. و معماری مدرن از بسیاری جهات تجسم این امر بود.
پست مدرنیسم یک انحراف شدید از استانداردهای هنری مدرنیسم بود. معماری مدرنیسم مبتنی بر وضوح و سادگی بود. مدرنیست ها می خواستند دریچه ای به سوی دنیایی جدید باز کنند.
معماران پست مدرن از مینیمالیسم سختگیرانه مدرنیسم، که در آن زمان سبک بینالمللی نیز نامیده میشد، سرخورده شدند. در حالی که معماران مدرن تزیینات سبک های معماری قبلی را رد می کردند، معماران پست مدرن معماری کلاسیک را پذیرفتند و آن را با عناصر مدرن آمیختند تا ساختارهای کاملاً منحصر به فرد ایجاد کنند.
طراحان ایتالیایی مانند Studio Alchymia و Memphis نقش مهمی در توسعه و ترویج سبک پست مدرن در طراحی و معماری ایفا کردند. انتشارات Domus نیز به عنوان یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی و ترویج دهنده این سبک در ایتالیا و جهان شناخته میشود.
مدرنیسم یک جنبش اولیه قرن بیستم بود که استاندارهایی را ایجاد کرد که پست مدرنیست ها با آن مخالفت کردند تا جایی که ساختار را به طور کامل تغییر دادند. از آنجایی که پست مدرنیسم خود را در مقابل این نوع ساختار رسمی مدرنیسم قرار می دهد و هر تلاشی برای خودنمایی مدرنیسم را نیز رد میکند.
ویژگی های سبک پست مدرن چه چیزهایی هستند؟
جنکس یک نظریه پرداز برجسته پست مدرنیسم بود و معتقد بود که یکی از ویژگی های اصلی معماری پست مدرن بازگشت به سبک ها و عناصر تاریخی است. این سبک از تاریخ معماری الهام گرفته و آن را به شکل جدیدی تفسیر میکند. در ادامه برخی ویژگی های مهم پست مدرنیسم را بررسی خواهیم کرد.
بازیگوشی از ویژگی های سبک پست مدرن
یک ویژگی بارز و متمایز که این سبک را از سایر سبک ها جدا میکند استفاده از عناصر شوخ طبعانه، غیر معمول و خلاقانه که با فرم های غیر متعارف و ساختار شکن همراه است و این فرم ها شامل اشکال هندسی و پیچیده، تناسب ناهماهنگ و ترکیب های نوآورانه است.
رنگهای روشن در سبک پست مدرن
استفاده جسورانه و خلاقانه از رنگ های زنده و متنوع به دنبال ایجاد فضای شاداب و پرانرژی و جذاب که پویایی و انرژی بخش هستند. این رنگ ها به فضا حسی از حرکت و زندگی اضافه میکنند و آن را از یکنواختی و سادگی دور میکند. همچنین استفاده از رنگ های روشن میتواند بازتابی از بازیگوشی و شوخ طبعی نیز باشد. برخلاف رنگ های طبیعی مصالح ساختمانی مانند ماسه سنگ یا مرمر. معماران پست مدرن در استفاده از رنگ های پاستلی و پالت های رنگی روشن نئون بی پروا بودند.
استفاده از انواع مواد و اشکال غیر معمول در سبک پست مدرن
اشکال هندسی پیچیده و غیر معمول از ویژگی های بارز این سبک محسوب میشود این اشکال میتواند شامل منحنی ها چند ضلعی ها و فرم های نامتقارن باشند که به طراحی ها جنبه دینامیک و منحصر به فرد میدهد.
همچنین استفاده از موادی مانند لمینیت شیشه و برخی فلزاتی و سایز متریال هایی که قابلیت فرم پذیری و تنوع رنگی ایجاد در طراحی پست مدرن مورد استفاده قرار میگیرند مثلا فولاد و مس به دلیل استحکام و قابلیت تزئینی یا شیشه به دلیل شفافیت و انعکاس نور خود خیلی در این سبک مورد استقاده قرار میگیرند.
نقوش کلاسیک در سبک پست مدرن
معماران پست مدرن با الهام گیری از نقوش و الگوهای معماری کلاسیک آنها را به شیوه ای خلاقانه و نوآورانه در طراحی های خود بکار میبرد این نقوش شامل عناصر و جزئیات معماری از دوران های مختلف تاریخی مانند یونان باستان روم و رنساس و باروک میشوند. مثلا ویژگیهای مختلف معماری کلاسیک مانند طاقها و ستونها را با مواد مدرن مانند فولاد و شیشه ترکیب میکند.
تاریخچه معماری پست مدرن
همانطور که گفتیم پست مدرنیسم واکنشی به سخت گیری های مدرنیسم بود و تاکید بر تنوع تزئینات و بازگشت به عناصر تاریخی داشت و به دنبال خلق فضاهایی بود که انسانی تر و غنی تر باشد. در ادامه به تاریخچه معمار پست مدرن میپردازیم.
دهه 1960:
برخی معماران و نظریه پردازن شروع به ابراز نارضایتی از معماری مدرن کردند، آنها معتقد بودند که مدرنیسم بیش از حد بر کارکردگرایی و سادگی تاکید دارد و جنبه های انسانی و فرهنگی را نادیده میگرد. Robert Venturi یکی از معمارانی بود که این نقد ها را مطرح کرد و کتابی با عنوان پیچیدگی و تضاد معماری در سال 1996 منتشر کرد که به عنوان یکی از نخستین متون مهم در این زمینه محسوب میشود.
دهه 1970:
معمارانی همچون Robert Venturi و Charles Moore وMichael Graves شروع به طراحی ساختمان هایی کردند که ویژگی های پست مدرن را به نمایش میگذاشتند. در این ساختمان ها از رنگ های زنده تزئینات غنی و ارجاعات تاریخی استفاده میکردند
کتاب آموختن از لاس وگاس که توسط رابرت ونتوری، دنیس اسکات براون و استیون ایزنور در سال 1972 منتشر شد به تحلیل معماری بومی و عامه پسند پرداخته و به نوعی مانیفست، معماری پست مدرن تبدیل شد.
دهه 1980:
در این دهه معماری پست مدرن به اوج خود رسید و به یکی از برجسته ترین سبک های معماری تبدیل شد. بسیاری از معماران برجسته مانند Philip Johson، Aldo Rossi و Helmut Jahn به این سبک روی آوردند و ساختمان هایی طراحی کردند که به نماد های معماری پست مدرن تبدیل شد. ساختمان AT&T در نیویورک طراحی شده که توسط فیلیپ جانسون طراحی شده یکی از نمونه های بارز این دوره است.
دهه 1990:
در این دهه معماری پست مدرن با انتقادات مختلفی مواجه شد. برخی از معماران و نظریه پردازان معتقد بودند که این سبک به دلیل استفاده از تزئینات و ناهماهنگی های موجود در طراحی جذابیت و نوآوری خو را از دست داده و با ظهور نئومدرنیسم و پارامتریک دیزاین نیز به کاهش محبوبیت پست مدرن کمک کرد.
ویژگی های کلیدی معماری پست مدرن
برای درک بهتر معماری پست مدرن، فهرست عناصر معماری زیر را در نظر بگیرید. ساختمانهای پست مدرن اگرچه جامع نیستند، اما اغلب شامل موارد زیر میشوند:
- تلفیق سبک ها و دوره های معماری
- فرم های مجسمه سازی
- در آغوش گرفتن مکرر رنگ روشن، گاهی به شکل کاشی های سرامیکی یا شیشه های رنگی
- استفاده آزادانه از جزئیات زینتی کلاسیک برگرفته از جنبشهای معماری گذشته، که اغلب با روشهای غیر متعارف ترکیب و تطبیق داده میشود.
- استفاده از انتزاع
- بازیگوشی، هوسبازی، طنز، کنایه
- قاعدهشکنی خاص که با استاندار های مدرنیسم مخالفت میکردند
نمونه های معروف معماری و معماران پست مدرن
اگرچه نمونه های قابل توجه زیادی از معماری پست مدرن وجود دارد، موارد زیر از شناخته شده ترین و نمونه ترین سبک ها هستند.
نمونه های قابل توجه از معماری پست مدرن
ساختمان پورتلند ، طراحی شده توسط معمار فقید مایکل گریوز ، یک ساختمان اداری شهرداری در پورتلند، اورگان است، که به دلیل استفاده غیر متعارف خود از رنگ، مواد سطحی و شکوفایی تزئینی در هنگام افتتاح در سال 1982 موجی ایجاد کرد و تعریف آن را به چالش کشید و در سال 2011 در فهرست ملی اماکن تاریخی ثبت شد.
خانه Vanna Venturi در Chestnut Hill، فیلادلفیا، در سال 1964 توسط معمار رابرت Venturi تکمیل شد. این بنا که برای مادر ونچوری ساخته شد، با مقیاس غیر متعارف و سقف شیروانی شکسته، یکی از اولین آثار شناخته شده معماری پست مدرن بود. معمار این بنا نوشت: «من عناصری را دوست دارم که ترکیبی باشند تا خالص، مصالحهکننده به جای واضح، تحریف شده به جای ساده.
Neue Staatsgalerie در اشتوتگارت آلمان در سال 1984 پس از پنج سال ساخت افتتاح شد. این بنا توسط جیمز استرلینگ، مایکل ویلفورد و همکاران طراحی شده است و مجموعه ای از هنر مدرن قرن بیستم و بیست و یکم را در خود جای داده است.
دفتر مرکزی ساختمان سرویس اطلاعات مخفی (SIS) یا ساختمان M16 در لندن که در سال 1994 تکمیل شد، که توسط تری فارل و شرکا طراحی شد. طراحی عجیب و غریب آن، از نیروگاه های صنعتی دهه 1930 بریتانیا گرفته تا معابد مایاها و آزتک ها الهام گرفته شده است. این ساختمان عملاً شخصیتی در فیلم های جیمز باند مانند چشم طلایی است.
مرکز پمپیدو که در دهه 1970 در پاریس با هیاهو و جنجال های زیادی برپا شد، اکنون یکی از جاذبه های اصلی شهر است. این موزه هنر معاصر که توسط معماران رنزو پیانو و ریچارد راجرز طراحی شده است، یک ساختمان پست مدرن است که برخی عناصر آن، از جمله لوله کشی و آسانسورها، به وضوح به بیرون منتقل شده اند. این ناهنجاری رنگارنگ در قلب پاریس بسیار قابل توجه گردشگران قرار گرفت.
معمار فرانک گری استاد پست مدرن شناخته میشود و این به لطف ساختمان های برجسته ای مانند سالن کنسرت والت دیزنی در لس آنجلس که در سال 2003 تکمیل شد میباشد، درطراحی این ساختمان به نظر می رسد از بال های بزرگ فولادی ضد زنگ یک کشتی خارق العاده ساخته شده است.
آیا سبک طراحی خود را می شناسید؟ اگر طراحی گرم تر، روشن تر و تجربی تر را دوست دارید، ممکن است از طرفداران سبک پست مدرن باشید.
در حالی که برخی از طراحان جنبش پست مدرن را به دلیل تجاری بودن بیرونی و جهتگیری آن برای مصرفکننده مورد انتقاد قرار دادهاند، بسیاری دیگر از رویکرد جسورانه و طراوتآمیز آن با عنوان «همه چیز امکان پذیر است» تمجید کردهاند. در واقع، زمانی که پست مدرنیسم برای اولین بار به صحنه آمد، بیشتر مردم از شانس شکستن قوانین سختگیرانه و دور شدن از المان های رسمی لذت بردند، ویژگی هایی که این سبک را همیشه محبوب کرده است. بیایید نگاهی دقیق تر به این سبک بحث برانگیز و هیجان انگیز داشته باشیم.
پست مدرنیسم در هسته خود تلاشی برای رهایی از رویکرد عملی، خاموش و اغلب غیرشخصی طراحی مدرن بود. در عوض، پست مدرنیسم از چیزهای غیر متعارف، زرق و برق دار و عجیب استقبال می کند.
با این ایده که طراحی نیازی به پیروی از قوانین ثابتی ندارد، عناصر ناهماهنگ با هم جمع شدند تا ظاهری فوقالعاده خلق کنند و تعاریف عملکرد یک آیتم روانتر شد.
ویژگی های طراحی پست مدرن نحوه انجام آن در خانه
چگونه می توان طراحی پست مدرن را در خانه انجام داد؟
رنگ ها در طراحی پست مدرن
هنرمند و طراح برنده جایزه پابلو سولومون خاطرنشان می کند که در اوایل، رنگ های پررنگ و اصلی در طراحی پست مدرن برجسته بودند. با این حال، بعدها رنگ اهمیت کمتری پیدا کرد زیرا بازی بین فرم و عملکرد تأکید بیشتری پیدا کرد.
امروزه، پالت رنگ پست مدرن شامل ترکیبی از سایه های طبیعی و یکپارچه رنگ مانند سبز آووکادو، خردلی، نارنجی سوخته، فیروزه ای و حتی رنگ های متالیک است. اما اگر رنگ دیگری به شما الهام میدهد ، حتماً آن را بکار ببرید.
بافت ها و مواد در طراحی پست مدرن
همانطور که ممکن است حدس بزنید، متریال ها و بافت های مورد استفاده در طراحی پست مدرن مجموعه ای از ترکیبات غیرمتعارف هستند . به گفته Nicola Croughan، طراح داخلی Blinds Direct در بریتانیا، چرم، شیشه، پلاستیک و لمینت ها نمونه ای از این متریال هستند. از مواد سرسبز مانند مخمل و خز نیز در این سبک استقبال می شود. کلید بافت در طراحی پست مدرن لایه بندی است.
شکل و خط در طراحی پست مدرن
استفاده از عدم تقارن در دوره پست مدرن افزایش یافت، در حالی که در همان زمان خطوط مستقیم جای خود را به زوایای عجیب و غریب و اشکال مبهم دادند. همانطور که سولومون می گوید، "این دوره نورپردازی، مبلمان، اشیاء تزئینی و هنر دیواری را به طرز شگفت انگیزی تولید کرد."
طراحی نما به سبک پست مدرن؟
در طراحی نمای ساختمان به سبک پست مدرن از ترکیب سبک های مختلف و اشکال غیر متعارف و متنوع استفاده میشود.
برخلاف طراحی نمای مدرن که دارای سادگی و خلوص است و تاکید بر خطوط ساده با اشکال هندسی دارد و همچنین به عملکرد بالا و کارایی توجه دارد و از حداقل تزئینات در آن استفاده میشود، طراحی نمای پست مدرن از تزئینات و جزیئات زیاد که از عناصر تاریخی و مدرن الهام گرفته شدند به وفور استفاده میشود. و در حالی که سبک مدرن به تقارن و نظم توجه دارد پست مدرن به بازی با تقارن ها و ایجاد تعادل غیرمعمول علاقه دارد.
هردو سبک میتوانند جذاب و زیبا باشند اما هدف و روش استفاده و طراحی انها کاملا متفاوت است.